Edward Schillebeeckx
Laureaat Erasmusprijs 1982
Thema: Theologie
De Vlaming Edward Schillebeeckx (1914-2009) behoorde tot de orde der dominicanen. Hij studeerde filosofie en theologie te Gent, Leuven en Parijs, waar hij in 1951 promoveerde. Toen hem in 1982 de Erasmusprijs werd toegekend, was hij als hoogleraar dogmatiek en geschiedenis van de theologie verbonden aan de Katholieke Universiteit Nijmegen.
Professor Schillebeeckx was een kritisch, herbezinnend theoloog. Hij wilde de oorspronkelijke boodschap uit de Bijbel aanpassen aan de actualiteit zonder de geloofsleer te veronachtzamen en probeerde zo het evangelie opnieuw inhoud te geven. Zijn publicaties hebben een hoog wetenschappelijk gehalte, maar vertalen de theorie van de kerkelijke traditie tegelijkertijd naar een dialoog tussen kerk en maatschappij. Volgens Schillebeeckx moet de vernieuwing in de kerk voortkomen uit de basis, dezelfde basis waarop iedere levende gemeente van Jezus Christus in navolging van de eerste gemeente zou moeten opbloeien. Een sleutelwoord in zijn theologie is ‘bevrijding’, uitgaande van de hoop gefundeerd op God, de Bevrijder.
Ondanks zijn moeilijkheden met de kerk in Rome had Schillebeeckx grote invloed, niet alleen in katholieke kringen maar ook daarbuiten. Hij was hoofdredacteur van het oecumenische tijdschrift Concilium en schreef vele boeken, waarvan Jezus, het verhaal van een levende (1974) het bekendste is.
Edward Schillebeeckx heeft het bedrag van de Erasmusprijs besteed aan het internationale oecumenische tijdschrift voor theologie, Concilium, waarvan hij hoofdredacteur was. Het tijdschrift heeft een interdisciplinaire benadering en verschijnt in zes talen.