Gustav Leonhardt

Laureaat Erasmusprijs 1980

Thema: Music

In 1980 ontvingen organist-klavecinist Gustav Leonhardt en dirigent Nikolaus Harnoncourt gezamenlijk de Erasmusprijs. Beide laureaten hielden zich op diepgaande wijze bezig met de muziek uit het verleden en met name de vertolking en interpretatie van barokmuziek. Door bestudering van oude instrumenten, partituren en historische bronnen kwamen zij tot een nieuwe visie op de interpretatie van barokmuziek. Hun vertolkingen werden een voorbeeld voor de uitvoeringsstijl van andere vertolkers van de muziek uit de zeventiende en achttiende eeuw, de barok en vroegbarok. In het bijzonder de cantates van Johann Sebastian Bach en het muziekdramatisch werk van Claudio Monteverdi werden door de uitvoeringen van Leonhardt en Harnoncourt voor een breed publiek toegankelijk gemaakt.

Gustav Leonhardt (1928-2012) studeerde klavecimbel, orgel en musicologie te Bazel. Als klavecinist debuteerde hij in Wenen, waar hij ook docent werd. Hij was hoogleraar klavecimbel aan het Amsterdams conservatorium en organist van de Nieuwe Kerk. Zijn specialisme was het klavecimbelwerk van Johann Sebastian Bach, maar ook bijvoorbeeld sonates van Mozart behoorden tot zijn repertoire. Leonhardt gaf concerten overal ter wereld, zowel als solist als met zijn ensemble Leonhardt Consort. Hij dirigeerde uitvoeringen van opera’s van Monteverdi en Rameau. Beroemd is zijn project – dat duurde van 1971 tot 1990 – waarin hij samen met Nikolaus Harnoncourt alle kerkcantates van Bach heeft opgenomen. In 1968 vertolkte hij de rol van Johann Sebastian Bach in de film Chronik der Anna Magdalena Bach van Jean-Marie Straub.

Gustav Leonhardt heeft het geld van zijn Erasmusprijs ten goede laten komen aan de Communitaire gemeenschap Oudezijds 100 te Amsterdam. Deze Gemeenschap in het centrum van de Wallen richt zich op de problematiek van verslaafden, prostituees, vluchtelingen en daklozen.