Fatema Mernissi

Laureaat Erasmusprijs 2004

Thema: Religie en Moderniteit

‘Religie en moderniteit’ was het thema voor de Erasmusprijs 2004. Met de prijstoekenning wilde de Stichting de veelvormigheid laten zien van standpunten ten aanzien van moderniteit en mensen met verschillende religieuze achtergronden, zowel in Europa als in islamitische landen. De keuze van drie laureaten, drie islamitische denkers, illustreert de verschillende wegen die begaan kunnen worden. Een van die denkers was Fatema Mernissi.

De Marokkaanse auteur en sociologe Fatema Mernissi geldt als een invloedrijk islamitisch feministe. Ze is een rolmodel geworden voor generaties jonge vrouwen na haar, in de Arabische wereld en daarbuiten.

Mernissi werd in 1940 geboren in Fez en groeide op binnen een harem, waarover ze later Dreams of Trespass. Tales of a Harem Girlhood (1994) schreef. Zowel in haar wetenschappelijk onderzoek als in haar romans bestudeerde en verklaarde Mernissi de leefomstandigheden en visie op de wereld van moslimvrouwen. Door haar studie in het Westen was zij in staat vergelijkingen te trekken en beide culturen kritisch te bezien. Ze bepleitte dat vrouwen een volledige rol spelen in het publieke domein.

Fatema Mernissi was de drijvende kracht achter de Caravane Civique, een groot netwerk van kunstenaars, activisten, intellectuelen en ongeletterden die door deze organisatie hun stem kunnen laten horen. Ze deed sociologisch onderzoek voor de Unesco, de ILO en de Marokkaanse overheid en was verbonden aan de Mohammed V Universiteit van Rabat. Fatema Mernissi overleed in 2015.