Claude Lévi-Strauss

Laureaat Erasmusprijs 1973

Thema: Culturele Antropologie

De Franse cultureel-antropoloog Claude Lévi-Strauss kreeg de Erasmusprijs voor zijn diepgaande en originele onderzoek naar en scherpe analyses van de gedragingen en uitingen van de mens, zowel in primitieve als in hoogontwikkelde samenlevingen.

Claude Lévi-Strauss (1908-2009) studeerde rechten en filosofie aan de Sorbonne in Parijs. In 1935 vertrok hij naar Brazilië om filosofie te doceren aan de universiteit in São Paulo en hij bestudeerde indiaanse samenlevingen. In zijn inspirerend en poëtisch geschreven boek Tristes tropiques (1955) geeft hij een beschrijving van het leven van de Braziliaanse indianen.

Uitgaande van de overeenkomsten die Lévi-Strauss ontdekte tussen verwante gedragingen, mythen en kunstuitingen, meende hij een fundamentele geestelijke infrastructuur bij de mens te ontdekken, die grondregels inhoudt voor elke samenleving. Dit zogenoemde ‘structuralisme’ had grote invloed op het Europese denken en op filosofen als Roland Barthes, Michel Foucault, Jacques Derrida, Pierre Bourdieu en Jacques Lacan. Het vormde voor vele jongere onderzoekers een uitgangspunt voor het zoeken naar nieuwe maatschappijvormen.

Professor Lévi-Strauss werkte vanaf 1959 aan het Laboratoire d’Anthropologie Sociale van het Collège de France. Bekende werken van Lévi-Strauss zijn: La pensée sauvage (1962), een onderzoek naar het denken van de mens in zijn ‘natuurlijke staat’ en naar de mythen. In zijn vierdelig werk Mythologiques (1964-1971) gaat hij in op de diepste irrationele en mythische wortels van de menselijke samenleving.

Claude Lévi-Strauss heeft met zijn prijs jonge onderzoekers een etnologische studie laten verrichten naar familiebanden in de Europese samenleving. De nadruk kwam hierbij te liggen op Lotharingen en Bourgondië (Frankrijk), Wallis en het Engadin (Zwitserland), Catalonië (Spanje) en Trentino (Italië). De artikelen zijn gepubliceerd in Études Rurales, 1979, nr. 73-76.