Oskar Kokoschka

Laureaat Erasmusprijs 1960

Thema: Schilderkunst

Oskar Kokoschka deelde in 1960 de Erasmusprijs met Marc Chagall.

Gedurende een halve eeuw heeft Kokoschka (1886-1980) zich met zijn figuratief expressionistische stijl aan de vernieuwing van de schilderkunst gewijd. Hij wees de harmonische idealen van het Italiaanse classicisme af ten gunste van een op de gotiek geïnspireerd expressionisme waarin fantasie en realiteit in elkaar overgaan. Hij was een groot colorist. Oskar Kokoschka behoorde tot de kunstenaars die het gegeven is het innerlijke beeld van het wezen der dingen en mensen met grote fijngevoeligheid en tegelijkertijd met overtuigingskracht aan zijn medemensen te laten zien. In zijn geschriften legde hij de nadruk op ‘de kunst van het zien’. Door zijn vrijheidszin, die ook tot uiting kwam in zijn geschreven werk, is hij een bezielend voorbeeld geweest voor anderen.

Oskar Kokoschka werd in Oostenrijk geboren, maar werd in 1947 Brits staatsburger. In de Kunstgewerbeschule te Wenen was hij leerling van Gustav Klimt. Hij werkte mee aan het tijdschrift Der Sturm en in 1912 nam hij deel aan de tweede tentoonstelling van de vernieuwingsbeweging Der Blaue Reiter. Na de Eerste Wereldoorlog, waarin hij zwaargewond raakte, doceerde hij in Dresden aan de kunstacademie. In 1938 vluchtte hij naar Londen waar hij vele antifascistische werken schilderde. Van 1954 tot 1962 leidde hij de zomeracademie Schule des Sehens in Salzburg. Oskar Kokoschka overleed in Zwitserland.

Oskar Kokoschka heeft de Erasmusprijs besteed aan een boek over zijn vriend Adolf Loos. In 1964 verscheen Der Architekt Adolf Loos, een nieuw overzicht van het werk van deze Oostenrijkse architect, die in het begin van de twintigste eeuw voornamelijk in Wenen zeer spraakmakende gebouwen ontwierp en uitvoerde.