Nikolaus Harnoncourt

Dirigent Nikolaus Harnoncourt ontving in 1980 samen met organist-klavecinist Gustav Leonhardt de Erasmusprijs. Beide laureaten hielden zich op diepgaande wijze bezig met de muziek uit het verleden en met name de vertolking en interpretatie van barokmuziek. Door bestudering van oude instrumenten, partituren en historische bronnen kwamen zij tot een nieuwe visie op de interpretatie van barokmuziek. Hun vertolkingen werden een voorbeeld voor de uitvoeringsstijl van andere vertolkers van de muziek uit de zeventiende en achttiende eeuw, de barok en vroegbarok. In het bijzonder de cantates van Johann Sebastian Bach en het muziekdramatisch werk van Claudio Monteverdi werden door de uitvoeringen van Harnoncourt en Leonhardt voor een breed publiek toegankelijk gemaakt.

Nikolaus Harnoncourt (1929-2016) werd in Wenen opgeleid als cellist. Hij maakte van 1952 tot 1969 deel uit van de Wiener Symphoniker. In 1953 stichtte hij zijn eigen ensemble Concentus Musicus Wien, dat zich specialiseerde in de uitvoering van oude muziek. Harnoncourt begon met het verzamelen van renaissance- en barokinstrumenten en met de studie van de uitvoeringsproblematiek van oude muziek. Vervolgens wijdde hij zich aan het dirigeren en interpreteren van Bach en Monteverdi en leidde hij interpretatiecursussen en -studies. In de loop van de jaren breidde hij zijn repertoire verder uit naar de klassieke en romantische componisten. Zijn inzichten over muziek heeft hij onderricht als hoogleraar voor de uitvoeringspraktijk aan het Mozarteum in Salzburg.

Nikolaus Harnoncourt besteedde het prijzengeld van de Erasmusprijs aan een facsimile-uitgave van werken van Mozart, te weten: Vioolconcert in A, KV219; Aria voor tenor, KV431; Aria voor sopraan, KV528 en het Pianoconcert in F, KV459, uitgegeven door Bärenreiter Verlag te Kassel.