David Grossman

De Stichting Praemium Erasmianum heeft de Erasmusprijs 2022 uitgereikt aan de Israëlische schrijver David Grossman (Jeruzalem, 1954). Het thema van de prijs is dit jaar ‘Verbinders in een verdeelde wereld.’ Grossman voldoet als geen ander aan deze typering. In zijn werk wil hij de mens van binnenuit begrijpen, en de ander liefdevol bezien over grenzen van oorlog en geschiedenis heen. De Stichting Erasmusprijs wil daarom zijn kunstenaarschap eren en lezers de kans geven zijn werk te (her)ontdekken: ‘als troost, en als leidraad hoe mens te zijn.’

Het oeuvre van Grossman beslaat een twintigtal boeken: romans, kinderboeken, essaybundels en reisverslagen. Met ongekende moed snijdt hij ongemakkelijke politieke onderwerpen aan, zoals het dagelijks leven van mensen in bezet gebied en de Palestijnse minderheid in Israël, maar ook thema’s als vriendschap, leven met het verleden en de band tussen generaties. Het schrijverschap van David Grossman legt verbinding tussen het persoonlijke en het universele. Verlies van menselijkheid en hoop, rouw, en geweld worden hierdoor niet als specifiek geografische problemen geduid maar als universeel menselijke worstelingen. Grossman is net als Erasmus een ware humanist: hij laat ons de mens zien, naakt en feilbaar, even goddelijk als monsterlijk. Het werk van Grossman verandert de lezer: de vergevende blik waarmee hij zijn personages beziet straalt ook op ons af.

David Grossman begon ooit als radiomaker. In 1989 brak hij internationaal door met zijn roman Zie: liefde over de Shoah door de ogen van een kind. Hij spreekt zich regelmatig uit voor vrede in het Midden-Oosten. In 2006 riep hij samen met Amos Oz op om de aanvallen op Libanon te staken, toen niet lang daarna zijn eigen zoon in dezelfde oorlog sneuvelde. Hierover schreef hij het boek Uit de tijd vallen (2011), dat meerdere malen voor toneel werd bewerkt. Grossman won eerder al diverse literaire prijzen, waaronder de Prix Médicis Étranger, de Vredesprijs van de Duitse Boekhandel en de Geschwister Scholl-Preis. Zijn roman Komt een paard de kroeg binnen (2015) won de prestigieuze Man Booker International Prize en werd wereldwijd jubelend ontvangen.