Gronden van Verlening
Gezien artikel 2 der statuten van de Stichting Praemium Erasmianum, betreffende de jaarlijkse toekenning van één of meer geldprijzen als onderscheiding voor personen of instellingen, die een voor Europa bijzonder belangrijke bijdrage op cultu reel, sociaal of sociaal-wetenschappelijk terrein hebben geleverd, bekrachtigde Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernhard der Nederlanden het besluit van het bestuur het Praemium Erasmianum 1996 toe te kennen aan William Hardy McNeill. De Erasmusprijs wordt toegekend aan William McNeill
- omdat hij met zijn studies op het terrein van de wereldgeschiedenis pionierswerk heeft verricht en getoond heeft dat de verbreding van het historisch perspectief in ruimte en tijd nieuwe impulsen kan geven zowel aan de wetenschap van de geschiedenis als aan de sociale wetenschappen;
- omdat hij heeft gedemonstreerd dat het mogelijk is in historisch onderzoek belangrijke en zeer veelomvattende problemen aan de orde te stellen en algemene inzichten te formuleren zonder concessies te doen aan de wetenschappelijke zorgvuldigheid en accuratesse;
- omdat hij heeft aangetoond dat een wereldhistorisch perspectief nieuw licht kan werpen op episodes uit de geschiedenis van afzonderlijke landen en continenten, doordat het attendeert op grotere verbanden en structurele overeenkomsten;
- omdat hij heeft laten zien dat een wereldhistorisch perspectief juist nu onmisbaar is voor een beter begrip van zorgwekkende verschijnselen in de samenleving, zoals internationale migratiebewegingen, verspreiding van ziektes, etnische conflicten en milieuvervuiling;
- omdat hij het terrein van de wereldgeschiedenis niet alleen heeft opengelegd voor verder onderzoek door vakgenoten, maar mede door zijn heldere stijl ook interesse heeft gewekt bij een groter publiek;
- omdat hij de plaats van Europa in de wereldgeschiedenis duidelijk heeft aangegeven zonder daarbij te vervallen in hetzij Europa-centrisme, hetzij in een te sterke relativering van de rol van Europa;