Joost Van Driessche

Winnaar Dissertatieprijs 2018

Overwegingen van de selectiecommissie

Hoewel het thema van dit boek– de dichotomische relatie tussen techno-wetenschappelijke en literair-esthetische taalpraktijken – een lange geschiedenis heeft, die terug gaat op Plato’s veroordeling van de dichters in De Staat, is de aanpak van van Driessche in Muishond zeer origineel. Geïnspireerd door denkers als Bakhtin, Derrida, Latour en Levinas verkent de auteur de ruimte tussen deze verschillende taalpraktijken, waarbij hij in zijn analyse naast het taalgebruik in literatuur en wetenschap ook dat in rechtspraak, politiek en religie betrekt.
Aan de genoemde originaliteit draagt zeker ook de stijl van het boek bij: de auteur heeft zijn onderwerp ook in zijn etnografische, en daarmee onvermijdelijk deels literaire stijl, tot uitdrukking willen brengen. Dat maakt de lectuur tot een bijzondere ervaring.

Het thema van het proefschrift is in een tijd waarin wetenschappelijke objectiviteit onder vuur ligt en ‘alternative facts’ en ‘fake news’ welig tieren, van groot belang. Hoewel de auteur wetenschappen en technologieën radicaal-constructivistisch beschrijft, neem hij nadrukkelijk stelling tegen het verwijt dat dit zou leiden tot een moreel deficit of tot de onmogelijkheid een normatief standpunt in te nemen. Dat het proefschrift beoogt vertrouwen in wetenschap en ethiek te herstellen, zonder terug te vallen op strikte dichotomieën zoals die tussen ‘feit’ en ‘fictie’ maakt het tot een uitdagend en prikkelend boek en verleent het daarmee – volgens de jury – ook nog eens een Erasmiaans karakter.