Jürgen Bohnemeyer

Winnaar Dissertatieprijs 1999

Dissertatie
Time Relations in Discourse. Evidence from a comparative approach to Yukatek Maya

Promotoren: Prof. dr. E. Danziger, Prof. dr. S.C. Levinson, Prof. dr. L.G.M. Noordman
Voordracht: KU Brabant, Faculteit der Letteren

Overwegingen van de selectiecommissie

De belangrijkste vraag die in dit boek aan de orde wordt gesteld is: in welke mate zijn gebeurtenisvolgorderelaties – die algemeen gezien worden als noodzakelijke voorwaarden voor de beschrijving van uiteenlopende fenomenen in taal – gecodeerd in de taal Yukatek Maya. Deze vraagstelling brengt de auteur midden in het fundamentele probleem van de universaliteit en relativiteit in cross-linguïstische semantiek. Op basis van zijn grammaticale beschrijving van de tijd-gerelateerde verschijnselen in Yukatek Maya, trekt de auteur de conclusie dat tijdrelaties tussen gebeurtenissen niet semantisch uitgedrukt worden in deze taal. Derhalve kunnen deze relaties niet beschouwd worden als semantische universalia in een linguïstische theorie. Door vergelijking met sprekers van het Duits in een empirisch onderzoek op het gebied van de taalpsychologie toont de auteur aan dat sprekers van deze talen gebruik maken van verschillende middelen om gebeurtenisvolgorderelaties uit te drukken. In deze dissertatie worden gegevens uit taaldescriptief, taalvergelijkend en taalpsychologisch onderzoek met elkaar in verband gebracht en gebruikt om de taalkundige theorie over fundamentele problemen zoals universaliteit en relativiteit en pragmatische inferenties verder te ontwikkelen.